Ciepło systemowe produkuje się w elektrociepłowniach lub ciepłowniach oddalonych od centrów miast. Stamtąd, za pomocą sieci ciepłowniczych (systemu rurociągów) dociera ono do budynków pod postacią bardzo ciepłej wody. Budynek przyłączony do systemu ciepłowniczego wyposażony jest w wewnętrzną instalację centralnego ogrzewania wypełnioną wodą, która następnie trafia do kaloryferów w całym budynku. W jaki sposób woda w instalacji budynku staje się ciepła? Dzięki urządzeniu nazywanym wymiennikiem ciepła. Pozwala ono ogrzać zimną wodę w instalacji budynku, cieplejszą wodą pochodzącą z systemu ciepłowniczego. Po oddaniu ciepła w wymienniku, schłodzona woda wraca rurociągami do elektrociepłowni, gdzie zostaje ponownie ogrzana i cały proces się powtarza. Dokładny opis zasady działania systemu ciepłowniczego znajduje się poniżej.
Systemem ciepłowniczym nazywamy sieć ciepłowniczą oraz współpracujące z nią urządzenia lub instalacje służące do wytwarzania i odbioru ciepła.
Każdy system ciepłowniczy posiada swoje źródło, czyli miejsce, w którym powstaje ciepło. Źródło ciepła (tj. ciepłownia lub elektrociepłownia) zazwyczaj położone jest z dala od centrów miast. Dzięki temu unika się niskiej emisji, a powietrze, którym oddychamy, jest zdecydowanie czystsze. Wytwarzanie ciepła odbywa się w drodze różnych procesów technologicznych: spalania węgla, gazu, oleju, biomasy, przetwarzania energii słonecznej lub wiatrowej, geotermii, a także wykorzystania energii elektrycznej. Może być także produkowane w procesie kogeneracji, czyli jednocześnie z produkcją energii elektrycznej – co zmniejsza zużycie paliwa i ogranicza emisję dwutlenku węgla.
Ciepło w postaci ciepłej wody lub pary o odpowiedniej temperaturze przekazywane jest ze źródła ciepła do sieci ciepłowniczych. Najczęściej znajdują się one pod ziemią i oplatają miasto systemem rur, umożliwiając ogrzewanie budynków za pomocą tzw. przyłącza, czyli określonego odcinka sieci, który doprowadza ciepłą wodę bezpośrednio do węzła cieplnego w budynku – kolejnego elementu systemu.
Zadaniem węzła jest podgrzanie zimnej wody znajdującej się w instalacji budynku cieplejszą wodą pochodzącą z systemu ciepłowniczego. Węzeł cieplny poprzez wymiennik ciepła oddaje część swojego ciepła wprost do instalacji centralnego ogrzewania, rozprowadzającej ciepłą wodę do kaloryferów w całym budynku.
Po oddaniu ciepła w wymienniku, schłodzona woda wraca rurociągami do elektrociepłowni lub ciepłowni, gdzie zostaje ponownie ogrzana i cały proces się powtarza. To całkowicie bezpieczne dla użytkowników, którzy otrzymują wysokiej jakości produkt w postaci ciepła i ciepłej wody o każdej porze i zawsze w odpowiedniej temperaturze.
Węzły cieplne wyposażone są także w system automatyki pogodowej, który reaguje na warunki zewnętrzne i zapewnia komfort cieplny w mieszkaniu niezależnie od pory roku. Oprócz ogrzewania budynków, ten sam węzeł zapewnia dostawę ciepłej wody do celów użytkowych.
Ważną częścią systemu ciepłowniczego jest również aparatura pomiarowo-rozliczeniowa, czyli popularny licznik ciepła. Na podstawie wskazań licznika możliwe jest określone poziomu zużycia ciepła w budynku.
Ciepło systemowe to sprawdzony sposób na ciepłą wodę w mieszkaniu. Ciepła woda użytkowa to woda wodociągowa – tylko ogrzana przez ciepło systemowe w węźle cieplnym znajdującym się w budynku, skąd płynie prosto do kranów w mieszkaniach. Woda ogrzewana ciepłem systemowym ma zawsze optymalną temperaturę – nie jest ani zbyt gorąca, ani za zimna, a na dodatek – jest dostępna od ręki. Podczas procesu ogrzewania, ciepła woda z systemu ciepłowniczego nie miesza się z wodą w instalacji centralnego ogrzewania w budynku.
Jak to działa?
Działa to jak studzenie herbaty w naczyniu z zimną wodą. Gorący płyn oddaje ciepło i ochładza się, podczas gdy woda w naczyniu ogrzewa się, nie mieszając się przy tym z herbatą. Podobnie ciepło systemowe ogrzewa w wymienniku wodę z wodociągów (pierwotnie zimną), która po ogrzaniu płynie do kranów w mieszkaniach jako ciepła woda.